Dieta alergika – Skąd wziąć wapń? Czym zastąpić masło? Jakie mleko roślinne wybrać?
Jeśli Twoje dziecko ma zdiagnozowaną alergię na białko mleka krowiego i nie toleruje mleka pod żadną postacią, zwróć szczególną uwagę na podawanie mu produktów bogatych w wapń.
Wiem, że dieta bezmleczna jest trudna. Odpadają sery, serki i twarożki na kanapki, jogurt z musli, koktajl na maślance, zupa pomidorowa ze śmietaną. Do zrobienia kakao czy naleśników musisz używać zamienników i wkurza cię to, że nie możesz posmarować chleba po prostu masłem.
Ale wiem też, że dieta bezmleczna nie musi być niedoborowa i jeśli mądrze podejdziesz do tematu, to na pewno będzie smacznie i zdrowo.
Mamy małych alergików zazwyczaj stają się dużo bardziej kreatywne i kombinują z wykorzystywaniem produktów, których nie używały do tej pory. Mielą ziarna, dodają do potraw amarantus, na przekąskę podają suszone figi, miksują pasty kanapkowe ze strączków itp. Część z tych przepisów z alergicznych czasów zostaje już z nimi na zawsze, nawet, gdy dzieci wyrosną z alergii. I to z korzyścią dla rodzinnego menu – bo staje się ono bardziej różnorodne.
Co ja mam mu dać do jedzenia ?
Przed wszystkim nie martw się, że dziecku czegoś zabraknie. Mleko jest ważnym składnikiem diety, ale nie niezbędnym. Stosujesz dietę bez mleka tylko przez jakiś czas, aż do czasu, gdy dziecko dojrzeje, nabierze tolerancji i będzie mogło wrócić do nabiału. Ale są na świecie weganie, którzy z własnego wyboru nie jedzą żadnych produktów odzwierzęcych w tym żadnego nabiału, żyją, mają się dobrze i nie mają żadnych niedoborów.
Poniżej zamieszczam kilka podpowiedzi czym zastąpić mleko i przetwory mleczne:
Zamiast mleka
Do wszelkich potraw, których składnikiem jest mleko możesz używać mleka roślinnego. Mleko roślinne można włączyć do diety dziecka już od 6 miesiąca życia.
Możesz używać dowolnego napoju, oprócz ryżowego, które ze względu na wysoką zawartość arsenu nie powinno być stosowane w diecie dzieci aż do 5 roku życia. Przy wyborze najlepiej kierować się po prostu swoim i dziecka smakiem i dobrym składem, może to być np.:
- mleko owsiane,
- migdałowe,
- orkiszowe,
- sojowe,
- jaglane,
- kokosowe.
Samodzielnie w domu możesz również przygotować mleka roślinne. Jest z tym trochę zabawy, ale jeśli lubisz eksperymentować to efekty smakowe może cię zaskoczyć. Kiedyś, gdy miałam tylko 1 dziecko i nigdzie nie pracowałam ? sama eksperymentowałam z domowymi mlekami roślinnymi i przygotowywałam je z:
- soi (tylko raz i nigdy więcej ? moja kuchnia po tym gotowaniu i miksowaniu to było pobojowisko),
- słonecznika (pycha! ?),
- płatków owsianych (dziwne, śluzowate ?),
- maku, sezamu (nie dziękuje ?),
- orzechów laskowych i włoskich (całkiem, całkiem ?),
- migdałów (mniam, pycha! ?? Robię je do dziś).
Przepis na domowe mleko migdałowe – klik.
Dobrym pomysłem jest stosowanie różnych napojów roślinnych wymiennie, ponieważ różnią się one dość znacząco zawartością składników odżywczych, np. kokosowe zawiera dużo tłuszczu, sojowe dużo białka. W przypadku kupnych napojów zwróć uwagę na skład takiego napoju – im prostszy tym lepszy, idealnie bez dodatku soli i cukru. W domowych zawsze mamy składnik bazowy i wodę. Dla starszych dzieci i dorosłych możemy dosmaczać je szczyptą soli i jakiegoś słodzidła.
Ponieważ zapotrzebowanie na wapń u niemowlęcia w 1 roku życia (które pije mleko mamy lub MM) jest pokryte, napój roślinny nie musi być wzbogacany w wapń. Napoje wzbogacane w wapń (w składnikach napoju będzie węglan wapnia) można zacząć stosować po 1 roku życia.
Zamiast twarożku, serka kanapkowego, sera żółtego, jogurtu, śmietany
W marketach jest mnóstwo produktów spożywczych imitujących nabiał – ale bez mleka w składzie. Są jogurty i śmietanki kokosowe, jogurty i śmietanki sojowe, sery żółte bez deka mleka itp. Są to jednak produkty wysoko przetworzone i raczej dla dorosłych i starszych dzieci. Czytaj uważnie składy – często niestety są kiepskie.
Jeśli chcesz podawać je młodszym dzieciom – to raczej sporadycznie. Jeśli ty sama jesteś na diecie bezmlecznej, to mogą one stanowić fajne gotowce, gdy nie masz czasu przygotowywać czegoś sama.
Niemowlakom i młodszym dzieciom na kanapki lepiej kręcić więc raczej pasty kanapkowe ze strączków, smarowidła z pestek i orzechów, ryb czy mięsa z dodatkiem warzyw.
Zamiast masła
Czego używać zamiast masła do smarowania kanapek?
Jeśli jesteś mamą na diecie bezmlecznej i masz totalnie dość wszystkiego, to kup sobie pudełeczko margaryny 100% roślinnej i miej choć tą łatwą namiastkę masła. Bez wyrzutów, to tylko na ten trudny okres. Wiem, że mamom ciężko rozstać się z kawą ze zwykłym mlekiem, a brak masła je dobija…
Poniżej lista z kilkoma podpowiedziami co zamiast masła:
- oliwa z oliwek – świetnie smakuje z grzankami,
- olej lniany
- wegański majonez,
- masła orzechowe – z orzechów arachidowych, migdałów,
- olej kokosowy – jeśli lubisz kokos,
- zmielone w młynku na proszek pestki + odrobina oleju tłoczonego na zimno aby uzyskać smarowną konsystencję (np. siemię lniane+ olej lniany, pestki słonecznika + oliwa z oliwek) – to alternatywa, która mi osobiście najbardziej podchodzi, w gratisie masz moc dobrych tłuszczy,
- koncentrat pomidorowy (pasuje np. do chlebka z wędliną)
- miękkie awokado,
- domowe masełko jaglane – kto chce przepis? 🙂
- smalec z fasoli i inne pasty ze strączkami,
- tahini – kanapka z tahini i miodem – niebo w gębie 🙂
Źródła wapnia
Mleko i produkty mleczne mają dużo składników odżywczych, ale z dietetycznego punktu widzenia są ważne ze względu na dwa:
- łatwostrawne białko
- wapń.
O niedobór białka nie mamy co się martwić – przeciętny człowiek (i małe dziecko też) i tak je go zdecydowanie za dużo. Natomiast dobrze zwrócić uwagę właśnie na ten wapń, bo może być go w diecie za mało. A to składnik szalenie istotny w diecie maluchów – dziecko cały czas rośnie, jego kościec się kształtuje. To czym zastąpić nabiał, żeby nasze życie było prostsze to jedno. A druga rzecz to to, czym zastąpić mleko, że zgadzał się nam ten wapń właśnie. Poniżej zamieszczam listę produktów bogatych w wapń. Możesz też pobrać ściągawkę do druku i powieszenia na lodówce, aby codziennie włączać do jadłospisu swojego i dziecka produkty z listy. Link do ściągawki znajdziesz pod koniec tego artykułu.
- napoje roślinne wzbogacone w wapń – migdałowy, owsiany, orkiszowy, jaglany, kokosowy. Uwaga na napoje: ryżowy (nieodpowiedni dla dzieci poniżej 5rż) i sojowy (alergia na mleko i soję często idą w parze); stosuj różne napoje wymiennie. Używaj jako dodatek do kaszy, muesli, naleśników, zup, sosów, koktajli, kakao, kawy zbożowej.
- figa z makiem – dużo wapnia mają wszystkie małe i skrzypiące pod zębami ziarenka – figi świeże i suszone, mak, sezam, nasiona chia, komosa ryżowa i amarantus. Używaj ich jako dodatek do ciasteczek zbożowych, kaszki, masło sezamowe tahini, mąka z komosy lub amarantusa jako dodatek do wypieków, naleśników.
- kapusty – biała, czerwona, włoska, pekińska, pak choi. Podaj pod postacią surówki, kapusty duszonej z koperkiem albo z suszonymi morelami, jako dodatek do zup, gulaszów.
- inne zielona warzywa – brokuły, brukselka, fasolka szparagowa zielona, jarmuż, botwinka, koperek, rukola, natka pietruszki, szczypiorek, szpinak, rukiew wodna, cykoria. Surówki, warzywa gotowane na parze, koktajle, babeczki z warzywami, dodatek do naleśników.
- małe rybki – dużo wapnia mają małe rybki – te które jemy w całości razem z drobnymi ośćmi, np. szprotki, sardynki, sardele, śledzie. Podaj jako pastę kanapkową z rybą z dodatkiem np. pomidorów lub jajka, awokado, majonezu, świeżych ziół itp., tarta na kruchym cieście z rybkami, makaron z warzywami i rybą.
- rośliny strączkowe i orzechy – fasola, ciecierzyca, soja, tofu (jeśli nie występuje alergia na soję), migdały, orzechy laskowe, orzechy włoskie, pestki słonecznika. Używaj jako pasty kanapkowe ze strączków na wytrawnie lub na słodko (np. cieciorella – nutella z ciecierzycy), gulasze wegetariańskie, domowe lub kupne masła orzechowe, domowe mleczko migdałowe, słonecznikowe, posypka orzechowa do kanapek i innych dań.
Przydatne linki:
Ściągawka do powieszenia na lodówce – wapń w diecie bezmlecznej
Do poczytania – Alergia na białko mleka krowiego w pytaniach i odpowiedziach.
Tygodniowy jadłospis dla niemowlaka 7-8 miesięcznego na diecie bezmlecznej
Tygodniowy jadłospis dla niemowlaka 9-12 miesięcznego na diecie bezmlecznej
